Zoeken

Handelingsadviezen GGD en Sense

Sense-verpleegkundigen beantwoorden allerlei vragen van jongeren over seksualiteit. De Sense-spreekuren vormen daarmee een belangrijke spil in het voorkomen en behandelen van soa’s, het informeren over en verstrekken van passende anticonceptie. Seksualiteit bespreekbaar maken is voor de medewerkers dagelijkse kost.

Tussen de 12 en 25 jaar gaan veel jongeren fantaseren over seksualiteit. Ze ervaren voor het eerst seksuele opwinding en een orgasme, gaan masturberen en doen hun eerste seksuele ervaringen op met anderen. De eerste liefdesrelaties worden gevormd. Tegen het eind van de adolescentie worden deze langduriger en intiemer. De seksuele oriëntatie wordt langzamerhand duidelijk.
Bij al deze ontwikkelingen is ingrijpen van buitenaf in principe niet nodig. Wel kan een jongere ondersteund worden met informatie of adviezen. Er kunnen zich echter ook problemen voordoen waarbij hulp of advies van een Sense-medewerker onmisbaar is. Sense-medewerkers werken vooral met het Draaiboek Consult Seksuele Gezondheid.

Richtlijnen uit Draaiboek Consult Seksuele Gezondheid

Handelingsadviezen Sense

Hoe kunt je handelen bij specifieke problemen? We hebben een aantal handelingsadviezen op een rijtje gezet. Deze zijn voor een groot deel overgenomen uit de JGZ Richtlijn seksuele ontwikkeling om afstemming en eenduidigheid te bevorderen. Verder zijn deze adviezen een aanvulling op de adviezen in het Handboek Seksuele Gezondheid.

Handelingsadviezen

Tips voor verpleegkundigen seksuele gezondheid

Praten over seksualiteit is voor een verpleegkundige seksuele gezondheid natuurlijk dagelijkse kost. Hieronder een aantal tips om je vaardigheden nog verder mee te versterken. Deze tips zijn vooral gericht op het werk van verpleegkundigen seksuele gezondheid, maar ze kunnen ook relevant zijn voor GGD-artsen. Voor informatie op maat kunnen artsen terecht bij SoaAids Nederland. Verpleegkundigen seksuele gezondheid vinden op de website van SoaAids Nederland informatie over de actuele richtlijnen en behandelingen.

Weet hoe de gemiddelde seksuele ontwikkeling eruit ziet

Veel vragen op de Soapoli of tijdens het Sense-spreekuur zijn normaliseringsvragen. Seksualiteit is breder dan soa’s, hiv, anticonceptie en seksuele problemen. Ook onderwerpen als lichaamsbeeld, genderidentiteit en ervaringen met seksueel geweld kunnen naar voren komen in een Sense-consult. Daarom is het belangrijk dat u een beeld heeft van de gemiddelde seksuele ontwikkeling in brede zin. Het onderzoek Van alle leeftijden schetst de seksuele levensloop van conceptie tot op hoge leeftijd. Dit geeft een goed beeld van de seksuele ontwikkeling in alle levensfases en wat veel voorkomende problemen zijn. Op deze website vindt u de seksuele levensloop, een verkorte versie van dit onderzoek.

Proactief doorvragen

Cliënten vertellen niet altijd alles. Achter vragen over soa’s, anticonceptie of seksueel functioneren zitten vaak andere vragen of zorgen. Als u het idee heeft dat er wel eens meer kan spelen, is het goed om door te vragen.
U kunt bijvoorbeeld wijzen op wat bekend is uit onderzoek: Bij veel mensen die problemen ervaren bij het vrijen, spelen ook niet lichamelijke factoren zoals stress of angst. Speelt dit bij jou ook?
Of op het beleid van uw instelling: Wij vinden veilig vrijen belangrijk, maar ook het seksueel welzijn van onze cliënten. Vind je het goed als ik daar wat vragen over stel?
Gaat de jongere op dat moment niet op uw vraag in, dan weet hij of zij in elk geval dat u beschikbaar bent voor verdere vragen.

Warm’ doorverwijzen

Niet alle problemen kunnen in het Sense-spreekuur worden opgelost. Soms is het nodig om jongeren door te verwijzen naar andere hulp.
In een consult over de seksuele gezondheid kunnen heftige emoties loskomen. Emoties waar u tijdens het consult niet meer mee kan dan tijdelijk ondersteuning bieden. Door de volgende stappen te volgen, kunt u uw cliënt doorverwijzen en tegelijkertijd verder op weg helpen.
• Stap 1: Geruststellen en informeren
Geef aan dat het goed is dat het probleem nu op tafel ligt, dat iemand er niet alleen voor staat en waar informatie of steun te vinden is. Onder het kopje thema’s op deze site vindt u per thema waar u betrouwbare publieksinformatie kan vinden.
• Stap 2: Aangeven welke hulp voor handen is
Wees duidelijk wat u wel en niet kunt bieden en wat andere mogelijkheden zijn om hulp te krijgen. Bespreek kort de verschillende opties en kijk samen wat de beste vervolgstap voor uw cliënt kan zijn. Dit kan een verwijzing zijn naar hulp, maar soms is het geven van informatie al voldoende.
• Stap 3: Doorverwijzen
Het helpt vaak om mensen door te verwijzen naar specialisten of hulpverleners die u kent. Het geeft vertrouwen als u aangeeft dat u vaker met iemand heeft gewerkt met een positief resultaat.

Meer over doorverwijzen

Centrum Seksuele Gezondheid (CSG)

In Nederland bestaan acht regio’s voor de uitvoering van de regeling Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg (ASG). Vrijwel elke GGD heeft een Centrum Seksuele Gezondheid (CSG). Die centra samen vormen een landelijk dekkend netwerk. In enkele gevallen vindt de uitvoering van de zorg plaats in samenwerking met lokale partners, zoals ziekenhuizen.
De hulpverlening van de centra seksuele gezondheid is aanvullend aan de reguliere zorg (van bijvoorbeeld de huisarts) en gericht op mensen met een verhoogd risico op seksueel overdraagbare aandoening (soa) en en hiv. Bovendien zijn activiteiten van de GGD’en gericht op effectieve preventie van soa. Daarnaast richt de hulpverlening bij de CSG’s zich op ondersteuning van slachtoffers van seksueel geweld.

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.