Anticonceptiemiddelen

Welk middel adviseren?
Doel van een anticonceptieconsult is om een vrouw te begeleiden bij de keuze voor een anticonceptiemethode die bij haar past en bij het effectief gebruik ervan. Hierdoor wordt de therapietrouw vergroot.

Counseling op maat: Stappenplan anticonceptiecounseling
Counseling op maat betekent vragen, luisteren en inspelen op de persoonlijk behoefte en situatie van de vrouw, maar zeker ook een psychosociale keuze. Een vrouw moet zich goed voelen bij de methode die ze kiest.

Stap 1: Starter, stayer of switcher?
Of de vrouw een starter, stayer of switcher is, bepaalt voor een deel waar de aandacht in het gesprek moet liggen:
• Een starter heeft nog weinig ervaring met anticonceptie en zal waarschijnlijk veel uitleg nodig hebben over de verschillende methoden en over effectief gebruik.
• Stayers hebben hun keuze voor anticonceptie al gemaakt, maar kunnen vragen hebben over effectief gebruik of over tijdelijk een andere keuze maken omdat er bijvoorbeeld sprake is van een kinderwens.
• Switchers willen van anticonceptiemethode wisselen. Deze groep is loopt het meest risico op een onbedoelde zwangerschap. Ze kiezen vaak niet actief een methode waar ze wel tevreden over zijn, maar hebben wel onbeschermde seks.

Stap 2: Wensen over anticonceptie
Betrouwbaarheid, gebruikersgemak of manier van inbrengen kunnen bijvoorbeeld een rol spelen bij de keuze voor een anticonceptiemethode. In onderstaand overzicht staan de meest voorkomende wensen en welke anticonceptiemiddelen daarbij passen.
• Korte vragenlijst voor cliënten over anticonceptie ter voorbereiding op een consult. Als een vrouw voor een anticonceptieconsult komt, is het handig als zij van tevoren een vragenlijst invult over haar ervaringen en wensen met anticonceptie. De arts kan hier vervolgens op aansluiten in de counseling. Het scheurblok bevat 50 vragenlijsten, plus een gesprekskaart. Daarop staan mythes, ideeën of opvattingen die ten aanzien van bepaalde anticonceptiemethoden kunnen spelen en waarover je in gesprek kunt gaan.
• Anticonceptievoorjou.nl is een handige tool om te kijken welk anticonceptiemiddel past bij de wensen van jonge vrouwen.

Welke soorten anticonceptie zijn er?
Deze overzichten zijn beschikbaar als bureauplacemat die u gratis kan bestellen of downloaden in onze webwinkel.

Stap 3: Top 3 geschiktste methodes
Maak een top 3 van de geschiktste methodes. Neem hierbij in overweging:
• Wensen van de vrouw
• Medische contra-indicaties
• Risicofactoren voor ineffectief gebruik
• Gesprekskaart met opvattingen over anticonceptie die mogelijk kunnen spelen

Belangrijk is de vrouw zelf te laten kiezen uit de drie meest geschiktste methoden. Dat zal haar motivatie voor effectief gebruik vergroten.

Stap 4: Juist gebruik en wat als het misgaat?
Bespreek hoe de vrouw het gekozen middel op de juiste manier gebruikt, welke gebruikersfouten veel voorkomen en wat ze kan doen als het toch een keer mis gaat.

Stap 5: Monitoring stimuleren
Na drie maanden is het lichaam gewend aan de anticonceptiemethode. Een goed moment om na te gaan of alles naar wens verloopt. Gaat er wel eens wat mis? Is er last van bijwerkingen? Is de vrouw nog blij met haar keuze? Als er op een van deze punten onvrede is, kan dat de kans op zwangerschap vergroten. Verandering van methode is dan het overwegen waard. Stimuleer uw cliënt om na drie maanden haar anticonceptiegebruik te evalueren en bij onvrede terug te komen.

Stap 6: Afronding
Het consult eindigt meestal met het uitschrijven van een recept. Nodig haar uit om altijd contact op te nemen als ze ontevreden is over de gekozen methode, nog vragen heeft over gebruik of na drie maanden nog last heeft van bijwerkingen.

TIP: download deze Checklist voor anticonceptiecounseling op maat, waarmee u alle relevante aspecten meeneemt in de gezamenlijke besluitvorming over de meest passende anticonceptiekeuze.