Lesbische, homoseksuele en biseksuele (LHB) personen
Lesbisch, homoseksueel en biseksueel gaat over seksuele oriëntatie, ofwel over op welke gender je valt. Val je op dezelfde gender als jezelf, noemen we dat lesbisch of homoseksueel. Val je op meer dan één gender, dan heet dat biseksueel en als je op de andere gender valt, is dat heteroseksueel.
Wat is seksuele oriëntatie?
Seksuele oriëntatie kent drie demensies:
- Aantrekking: tot wie voel je je aangetrokken?
- Gedrag: met wie heb je seks
- Zelfbenoeming: hoe noem je jezelf
Deze drie dimensies staan los van elkaar. Je kan jezelf als man homoseksueel noemen en toch ook seks hebben met vrouwen. Je kan een hetero relatie hebben en biseksueel zijn. Of fantaseren over seks met vrouwen en enkel seks hebben met mannen.
Hoeveel mensen zijn LHB?
Deze vraag kan je op verschillende manieren beantwoorden. Hebben we het over aantrekking? Of over seksueel gedrag? Of gaat het over zelfbenoeming?
- 8% van de mannen en 12% van de vrouwen voelt zich niet (uitsluitend) aangetrokken tot mensen van de andere gender.
- 8% van de mannen en 4% van de vrouwen heeft ooit seks gehad met iemand van dezelfde gender.
- 6% van de mannen en 3% van de vrouwen noemt zich homoseksueel, biseksueel of lesbisch.
Dus een kwart van de mensen die seks hebben (gehad) met dezelfde gender, noemt zichzelf niet homoseksueel, lesbisch of biseksueel.
Wat is aseksueel?
Sommige mensen identificeren zich als aseksueel. Zij voelen geen of weinig seksuele aantrekking voor andere personen. Aseksuele mensen kunnen wel romantische relaties aangaan met anderen. Naast dat ze aseksueel zijn kunnen ze dus ook hetero-, homo- of biseksueel zijn.
Lees meer over diversiteit in seksuele oriëntatie in de handreiking diversiteit is de realiteit
Seksuele oriëntatie: wat speelt er zoal?
Bewust van seksuele oriëntatie
Vanaf een jaar of 12 worden sommige jongeren zich bewust van hun gevoelens voor gendergenoten. Langzamerhand gaan deze jongeren beseffen dat dit homoseksualiteit genoemd wordt. Pas na een tijdje komt de zekerheid over de eigen seksuele oriëntatie. Het duurt dan vaak nog 1 of 2 jaar voordat ze dit ook aan anderen vertellen (de coming-out).
Acceptatie
Veel LHB jongeren voelen zich niet geaccepteerd of krijgen te maken met diverse vormen van homonegativiteit. Door minderheidsstress zijn zij een kwetsbare groep als het gaat om psychisch welbevinden. Ze hebben bijvoorbeeld vaker depressieve gevoelens en suïcidale gedachten.
Coming Out of Coming In
Coming-out speelt levenslang een rol. In elke nieuwe context moet iemand opnieuw afwegen of hij of zij open wil en kan zijn over de seksuele oriëntatie. Ook bij de zorgverlener. Sommige lesbische, homoseksuele en biseksuele jongeren, met name biculturele of religieuze jongeren, kiezen voor een gedeeltelijke of geen coming out en zoeken andere manieren om zichtzelf te zijn (Coming In).
Gezondheidsverschillen
LHB personen krijgen in hun leven vaker dan hetero personen te maken met:
- Seksuele grensoverschrijding
- Seksuele klachten
- Psychische klachten
Een belangrijke oorzaak hiervan is minderheidsstress. De angst voor en/ of het meemaken van geweld, discriminatie en uitsluiting is ook een belangrijke factor. Bestaande stereotiepe ideeën over gender en seksualiteit en leefstijl spelen ook een rol.
Bekijk de toolkit Komt een mens bij de dokter over het tegengaan van deze gezondheidsverschillen
Kinderwens
Het komt steeds vaker voor dat paren van gelijk geslacht kinderen krijgen en/of hiervoor zorgen. Ze zijn dan vaak wel ouder dan heteroseksuele mannen en vrouwen. Ze denken langer na over het al dan niet krijgen van kinderen en het kost meer tijd om dit te realiseren.
Oudere LHB personen
De knelpunten voor homoseksuele ouderen zijn hun isolement, onvoldoende sociale participatie en kwetsbare netwerken.